Diyarbakır, tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yaptı. Kentin simgesi olan surlar ise hem savunma amacıyla hem de şehir yaşamını düzenlemek için inşa edildi. Yaklaşık 5,5 kilometre uzunluğunda ve 12 metre yüksekliğindeki surlar, günümüzde UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alıyor.
Surların Kapıları ve İsimleri
Diyarbakır surlarında 11 tarihi kapı bulunuyor. Bu kapılar hem şehrin giriş çıkış noktaları hem de tarihi hikâyeleriyle ön plana çıkıyor:
Dağkapı – Şehrin kuzey kapısı, tarih boyunca önemli ticaret yollarına açılır.
Urfa Kapı – Güney yönünde yer alır, özellikle eski Urfa yolu ile bağlantılıdır.
Mardin Kapı – Doğu yönünde yer alır, Mardin’e çıkan yolu kontrol eder.
Yeni Kapı – Surların güneydoğu kısmında bulunur, Osmanlı döneminde eklenmiştir.
Kırklar Kapı – Batı yönünde, ismini etrafındaki Kırklar Mezarlığı’ndan alır.
Dağkapı Saray Kapısı – Dağkapı’ya yakın, saray yoluna açılan kapıdır.
Kale Kapı – Şehrin doğu kısmında yer alır, savunmada stratejik öneme sahiptir.
Hazreti Süleyman Kapısı – Efsanelere konu olan tarihi kapıdır.
Tarih Kapı – Surlardaki küçük ve tarihi geçitlerden biridir.
Demirkapı – Surların batı kesiminde yer alır, Osmanlı döneminde eklenmiştir.
Çermik Kapı – Şehir surlarının doğu kısmına açılan bir diğer önemli kapıdır.
Kapılarla Tarihi Yolculuk
Bu kapılar sadece giriş çıkış noktası değil, aynı zamanda Diyarbakır’ın farklı dönemlerdeki yönetim, kültür ve ticaret hayatının da aynası. Ziyaretçiler, her bir kapıdan geçerek tarihin farklı sayfalarını adeta yeniden keşfediyor.
Kenti Gezenler İçin Öneriler
Tarihi surları ve kapıları gezerken, ziyaretçilerin fotoğraf çekmek için gün doğumu ve gün batımı saatlerini tercih etmeleri, hem estetik hem de tarihi dokuyu yakalama açısından büyük avantaj sağlıyor. Ayrıca, rehber eşliğinde gezmek, kapıların geçmişi ve efsanelerini daha detaylı öğrenme imkânı sunuyor.