Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan 2023 yılı Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) verileri, illerin ekonomik performansını ortaya koydu. Diyarbakır’da kişi başına düşen GSYH 135 bin 358 TL olarak hesaplandı. Bu rakam, dolar bazında 5.762 $’a denk geliyor ve Türkiye ortalamasının altında kalıyor.
Türkiye’nin Ekonomik Haritasında Diyarbakır
GSYH verilerine göre, Türkiye ekonomisinin lokomotifi İstanbul, 8 trilyon 60 milyar TL ile en yüksek GSYH değerine ulaşarak ülke ekonomisinin %30,4’ünü oluşturdu. Ankara ve İzmir, sırasıyla %9,6 ve %6,1’lik paylarla İstanbul’u takip etti. Kocaeli ise kişi başına düşen 516 bin 460 TL gelirle lider oldu.
Diyarbakır, bu tablo içinde kişi başına düşen gelirde Türkiye ortalamasının altında kalarak, bölgesel ekonomik eşitsizliklere dikkat çekti.
Türkiye Ortalamasının Altında Kalan İller
Diyarbakır’ın yanı sıra Şanlıurfa, Ağrı ve Van gibi iller de kişi başına düşen gelirde alt sıralarda yer aldı. En düşük ekonomik büyüklüğe sahip iller ise 22 milyar 13 milyon TL ile Tunceli, 19 milyar 407 milyon TL ile Ardahan ve 13 milyar 214 milyon TL ile Bayburt oldu.
Diyarbakır Ekonomisinin Dinamikleri
Diyarbakır’ın ekonomik yapısı, tarım, sanayi ve hizmet sektörlerinin etkisiyle şekilleniyor. 2023 itibarıyla hizmet sektörü, Diyarbakır ekonomisinin en büyük payını alırken, tarım ve sanayinin payında göreceli bir azalma gözlemleniyor.
2004 yılında Diyarbakır’ın tarım sektörü geliri yaklaşık 1,2 milyar TL iken, 2023’te bu rakam 32,3 milyar TL’ye yükseldi. Ancak sanayi ve hizmet sektörlerindeki büyümeye rağmen kişi başına düşen gelirde beklenen artış gerçekleşmedi. Bunun başlıca nedenlerinden biri, nüfus artış hızının ekonomik büyümeyi gölgelemesi.
Diyarbakır ekonomisinin en büyük itici gücü, kamu yönetimi, sağlık ve gayrimenkul sektörlerini içeren hizmet sektörü oldu. Ancak bu büyüme, gelir dağılımındaki dengesizlikleri gidermekte yeterli olmadı.