Dünyanın en iyi savaş uçağı belli oldu: Türkiye’nin envanterinde yer alıyor

Küresel düzeyde artan jeopolitik gerilimler ve olası çatışma senaryoları, ülkelerin savunma sanayine yönelik yatırımlarını artırmasına yol açtı. Türkiye başta olmak üzere birçok ülke, özellikle hava gücünü modernize etmeye ve ileri teknolojiye sahip savaş uçaklarıyla envanterini güçlendirmeye yöneldi. Bu kapsamda, savunma alanında referans kabul edilen platformlarda yer verilen değerlendirmeler doğrultusunda, dünyanın en etkili savaş uçakları listelendi.

mechtekno.com’daki bilgiye göre Türkiye’nin de envanterinde bulunan dünyanın en iyi savaş uçakları listesi şu şekilde: F-16V BLOCK 70 ABD merkezli Lockheed Martin tarafından geliştirilen ve Türkiye’nin hava filosunda önemli bir yer tutan F-16 savaş uçakları, günümüzde en çok tercih edilen savaş uçağı modelleri arasında yer alıyor. 4. nesil olarak sınıflandırılan F-16'lar, zamanla yapılan modernizasyonlarla birlikte 4.5 nesil F-16V Block 70 seviyesine çıkarıldı. Türk Hava Kuvvetleri, 238 adet F-16 savaş uçağını aktif olarak kullanıyor. Bunların arasında farklı bloklar bulunmakla birlikte, mevcut filonun büyük bölümü modernizasyon sürecinden geçirilerek operasyonel ömürleri 2060’lı yıllara kadar uzatıldı. Türkiye, ayrıca 40 adet F-16V Block 70 savaş uçağının tedarikiyle hava gücünü daha da pekiştirmeyi hedefliyor.

F/A-18E/F BLOCK III SUPER HORNET Boeing üretimi F/A-18E/F Super Hornet, çift motorlu ve çok maksatlı bir avcı uçağı olarak öne çıkıyor. İlk olarak 1995 yılında havalanan uçak, 2001'de ABD donanmasında göreve başladı. En son modernizasyonla Block III seviyesine yükseltilen Super Hornet, hem menzil hem de mühimmat kapasitesi açısından ciddi avantajlar sunuyor. 11 farklı silah istasyonu ile donatılan uçak, havada kalma süresini %50’ye kadar artırabilen gelişmiş yakıt sistemine sahip. Bu yönüyle, uzun menzilli operasyonlarda yüksek performans sergileyebiliyor.

JAS 39 GRIPEN E/F İsveçli Saab firması tarafından geliştirilen Gripen savaş uçakları, hafif ve çok maksatlı yapısıyla öne çıkıyor. JAS 39E/F modeli, modern radar sistemleri, gelişmiş aviyonikler, elektronik harp sistemleri ve düşük maliyetli işletme avantajıyla dikkat çekiyor. Sivil yollar dahil olmak üzere çok kısa pistlerden kalkış ve iniş yapabilen Gripen E/F, NATO standartlarına tam uyum sağlayan yeni nesil yazılım ve donanımlarıyla yüksek manevra kabiliyeti sunuyor. Saatlik uçuş maliyeti açısından da benzerleriyle kıyaslandığında oldukça ekonomik olan Gripen, birçok ülke tarafından tercih ediliyor.

SU-35S Rusya tarafından geliştirilen Su-35S, ağır sınıf, uzun menzilli bir savaş uçağı olarak envanterlerde yer alıyor. NATO tarafından “Flanker” kod adıyla anılan bu platform, Rus mühendisliğinin ulaştığı zirvelerden biri olarak kabul ediliyor. 1988 yılında Su-27M olarak tanıtılan uçak, 1995’te hizmete alındı. 2014 yılında ise geliştirilmiş Su-35S modeli envantere girdi. 2 adet Satürn AL-41F1S motoruyla güçlendirilen Su-35S, art yakıcı ile 142.2 kN’lik itki üretme kapasitesine sahip. Batılı uçaklardan farklı olarak düşük hızda gerçekleştirdiği itki kontrollü manevralarla dikkat çeken uçak, özellikle yakın hava muharebesinde (it dalaşı) büyük avantaj sağlıyor. Rus savunma çevreleri tarafından "4.75 nesil" olarak nitelenen bu platform, yüksek hücum açılarında istikrarını koruyabiliyor.

F-15EX EAGLE II McDonnell Douglas tarafından geliştirilen ve günümüzde Boeing tarafından modernize edilen F-15EX Eagle II, yüksek taşıma kapasitesi ve görev esnekliği ile öne çıkıyor. İlk uçuşunu 1972’de gerçekleştiren F-15 platformu, F-15EX ile yeniden zirveye taşındı. Yeni versiyon, 2021 yılında ilk uçuşunu yaptı ve 2040’lara kadar görev yapması planlanıyor. 12 havadan havaya ve 15 havadan karaya füze taşıyabilen uçak, tek uçuşta geniş yelpazede hedefleri etkisiz hale getirebiliyor. Uçakta bulunan AN/APG-82 AESA radarı, IRST sistemi, gelişmiş dijital kokpit, ve AN/ALQ-250 elektronik harp sistemleri, onu 4++ nesil savaş uçakları arasında üst düzeye çıkarıyor. 23 adet harici yük noktasıyla "uçan cephanelik" unvanını kazanan F-15EX, stealth özelliği olmamasına rağmen hız, menzil ve taşıma kapasitesinde sınıfının lideri konumunda. J-20 MIGHTY DRAGON Çin’in Chengdu Aircraft Industry Group tarafından geliştirilen J-20 Mighty Dragon, dünyanın operasyonel üçüncü 5. nesil savaş uçağıdır. İlk uçuşunu 2011 yılında yapan uçak, 2017 itibarıyla Çin Hava Kuvvetleri'nde aktif göreve başladı. F-22 ve F-35 ile kıyaslanabilecek teknolojilere sahip olan J-20, özellikle radar izi azaltılmış gövde yapısı ve modern aviyonik sistemleriyle dikkat çekiyor. Kanard-delta kanat yapısı ve dışa eğimli dikey V kuyruğu sayesinde yüksek manevra kabiliyetine sahip olan uçak, 2 adet WS-10C turbofan motorla güçlendiriliyor. AESA radar, IRST ve elektro-optik hedefleme sistemleri ile donatılan J-20, hedef tespit ve takipte yüksek hassasiyet sağlıyor. Çinli savunma uzmanları, J-20’nin birçok özelliğinin F-35 ile örtüştüğünü değerlendiriyor.

RAFALE F4.1 Dassault Aviation tarafından üretilen Rafale savaş uçakları, Fransız Hava Kuvvetleri’nin ana muharebe unsurlarından birini oluşturuyor. 1986 yılında ilk uçuşunu yapan ve 2000 yılında hizmete giren Rafale, çok maksatlı görev kabiliyetine sahip. Rafale F4.1 versiyonu, radar kesit alanı düşürülmüş gövdesi, AESA radar ve gelişmiş elektronik harp sistemleriyle donatılmış bir 4.5 nesil platformdur. Uçakta yer alan SPECTRA elektronik harp sistemi, AESA antenleri, lazer uyarı sistemleri ve füze tespit sistemleri ile yüksek seviyede tehdit farkındalığı sağlanıyor. Ek olarak, IRST ve lazer mesafe ölçerli FSO sistemiyle 100 km üzeri menzilde hedef teşhisi yapılabiliyor. Rafale ayrıca ASMP-A nükleer füzesi, Exocet gemisavar füzeleri ve AASM lazer güdümlü mühimmatlarla geniş yelpazede silah yüküne sahip.

EUROFIGHTER TYPHOON TRANCHE 4 İngiltere, Almanya, İspanya ve İtalya’nın ortaklaşa geliştirdiği Eurofighter Typhoon, Avrupa savunma sanayisinin en büyük ortak girişim projelerinden biri olarak öne çıkıyor. BAE Systems, DASA, Aeritalia ve CASA şirketlerinin paydaş olduğu proje kapsamında dört ayrı montaj hattı kuruldu ve tüm parçalar ortak bir standarda göre üretildi. 1994 yılında ilk uçuşunu gerçekleştiren ve 2003’te hizmete alınan Typhoon, çift Eurojet EJ200 motoruyla donatıldı. Delta kanat yapısı ve yüksek manevra kabiliyetiyle özellikle it dalaşında üstün performans sergiliyor. Uçağın modern Tranche 4 versiyonu, artırılmış sensör kabiliyeti ve gelişmiş elektronik sistemlerle donatılarak 4.5 nesil sınıfına taşındı. Rafale, Gripen ve MIG 1.44 tasarımından ilham alınarak geliştirilen Typhoon, esnek ihracat altyapısı sayesinde pek çok ülke tarafından tercih ediliyor.

F-35 A/B/C ABD öncülüğünde geliştirilen F-35 Lightning II, bugüne kadar üretilmiş en sofistike savaş uçağı projelerinden biri olarak biliniyor. Şu ana kadar 820’den fazla üretimi yapılan bu 5. nesil savaş uçağı, A (konvansiyonel kalkış), B (kısa kalkış/dikey iniş) ve C (uçak gemisi) olmak üzere üç farklı versiyona sahip. F-35’in radarda düşük görünürlüğünü sağlamak için silah yükü gövde içine yerleştiriliyor, kompozit malzeme oranı artırılmış ve özel RAM boyalar kullanılıyor. AN/APG-81 AESA radarı, AN/ASQ-239 Barracuda elektronik harp sistemi, AN/AAQ-37 DAS ve AN/AAQ-40 elektro-optik hedefleme sistemi gibi gelişmiş sensör ve aviyonik sistemlere sahip olan uçak, yüksek düzeyde durumsal farkındalık sunuyor. F-35’in yazılım altyapısı, milyonlarca satırlık koddan oluşmakta olup modern hava muharebesine uygun enformasyon işleme kapasitesiyle donatıldı. Bu özellikleriyle F-35, görev çeşitliliği ve dijital harp yetenekleri açısından rakiplerinden ayrılıyor. F-22 RAPTOR ABD’nin sadece kendi kullanımı için geliştirdiği F-22 Raptor, dünyanın ilk operasyonel 5. nesil savaş uçağıdır. İlk uçuşunu 1997 yılında gerçekleştiren ve 2005’te hizmete giren F-22, eşsiz it dalaşı kabiliyeti, düşük radar izi ve yüksek manevra yeteneği ile halen en elit savaş uçağı konumunda. Toplam 195 adet üretilen F-22, radarda görünürlüğünü minimuma indiren gövde tasarımı ve silah istasyonlarını içeride taşıması sayesinde 0.0001 m² gibi düşük radar kesit alanına sahiptir. Art yakıcılı iki motoru ve itki yönlendirme sistemi sayesinde yüksek hücum açılarında dahi kontrol edilebilirliğini korur. Elektronik harp, AESA radar, gelişmiş IRST ve uzun menzilli hedefleme sistemleriyle tam bir hava üstünlüğü platformudur. Ancak yüksek maliyet nedeniyle üretimi durdurulmuştur ve sadece ABD envanterinde yer almaktadır.

SU-57 Su-57, Rusya’nın gizlilik özelliklerine sahip ilk 5. nesil savaş uçağı olarak öne çıkıyor. F-22 Raptor’a rakip olarak geliştirilen bu platform, düşük maliyetli olmasına karşın teknik aksaklıklar nedeniyle istenilen performansa henüz tam olarak ulaşabilmiş değil. 2010 yılında ilk uçuşunu gerçekleştiren Su-57, 2020 itibarıyla kademeli olarak Rus Hava Kuvvetleri envanterine girmeye başladı. Şu ana kadar test amaçlı 10 adet olmak üzere toplam 16 uçak üretildi; seri üretim süreci devam ediyor. NATO tarafından “Felon” kod adıyla tanımlanan Su-57, Sukhoi tarafından AESA radar sistemi, süperseyir yeteneği ve sensör füzyonu gibi ileri teknolojilerle tasarlandı. Kompozit malzeme kullanımı sayesinde radar izi azaltıldı. Sh121 entegre aviyonik paketi, N036 Byelka AESA radar ve L402 Himalaya elektronik karşı önlem sistemleriyle birlikte çalışıyor. Ayrıca Sh121’in parçası olan 101KS Atoll elektro optik sistem, hedef tespiti ve yönlendirme görevlerinde Su-57’ye önemli yetenekler kazandırıyor. İki adet Saturn AL41-F1 turbofan motoruyla güçlendirilen platform, düşük hızlarda dahi yüksek manevra kabiliyeti sağlayan itki yönlendirme teknolojisi sayesinde, özellikle yakın menzilli hava muharebelerinde dikkat çekici bir performans sunuyor. MIG-35 MiG-29’un modernize edilmiş versiyonu olan MiG-35, Rus Mikoyan firması tarafından geliştirilen 4.5 nesil çok amaçlı savaş uçağıdır. NATO’da “Fulcrum-F” kod adıyla bilinen bu platform, gelişmiş radar ve aviyonik sistemleriyle, eski nesil MiG-29’un yetersizliklerini gidermeyi hedeflemiştir. İlk uçuşunu 2016’da gerçekleştiren uçak, 2019’da aktif hizmete girdi. MiG-35’in geliştirilen haberleşme altyapısı, nişan alma sistemleri ve gelişmiş PESA (Pasif Elektronik Tarama Dizini) radar ile birlikte modern savaş koşullarında görev kabiliyeti arttırılmıştır. İhraç edilen modellerde Zhuk-AE AESA radar teknolojisi kullanılmaktadır. Ayrıca OLS-35 elektro-optik hedefleme sistemi sayesinde hedef tespiti ve takip kabiliyeti iyileştirilmiştir. Bu sistem sayesinde uçağın hava-hava ve hava-yer görevlerinde doğruluk oranı önemli ölçüde artırılmıştır. Uçuş menzili selefi MiG-29’a kıyasla %50 oranında artırılan MiG-35, 2 adet Klimov RD-33MK motorundan güç alır. Her biri 88 kN art yakıcı itki sağlayan bu motorlar, uçağın yüksek hız ve tırmanma kabiliyetini desteklemektedir. Radar kesit alanı azaltılan yeni tasarımı sayesinde düşman sistemleri tarafından tespiti zorlaşmıştır. Elektronik harp yetenekleriyle de donatılan MiG-35, ELT/568(V)2 sistemiyle düşman radarlarını bozma ve tehditlere karşı kendini savunma kapasitesine sahiptir.