Diyarbakır’da “Pilav Üstü Tandır” Geleneği Yeniden Sofralarda

Tandır Ateşi Yeniden Yanıyor: Diyarbakır’da “Pilav Üstü Tandır” Rüzgarı

Güneydoğu Anadolu mutfağının kadim lezzetlerinden biri olan pilav üstü tandır, Diyarbakır’da yeniden popüler hale geldi. Geleneksel pişirme yöntemiyle hazırlanan tandır eti, pilavla buluşarak şehrin gastronomi zenginliğine katkı sunuyor. Yüzyıllardır süregelen bu tat, artık sadece köylerde değil, kent merkezinde de ilgi görüyor.

Tandırla Gelen Lezzet ve Kültür

Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi, şehir genelindeki kullanılmaz durumdaki tandırları restore ederek, geleneksel pişirme tekniklerinin yaşatılmasını destekliyor. Özellikle Kayapınar ilçesinde restore edilen tandırlar, mahalleli tarafından ortak kullanıma açıldı. Mahalle sakinleri, bu uygulamanın hem kültürel mirasa sahip çıkma hem de sosyal dayanışmayı güçlendirme açısından önemli olduğunu belirtiyor.

Tandır Ekmeği Kadınların Geçim Kapısı Oldu

Tandır sadece yemek pişirme geleneği değil, aynı zamanda ekonomik bir değer olarak da dikkat çekiyor. Diyarbakır’da birçok kadın, tandırda pişirdikleri ekmekleri satarak aile bütçesine katkı sağlıyor. Özellikle Bağlar ve Sur ilçelerinde yoğun olarak sürdürülen bu faaliyet, kırsal kalkınmaya da olumlu katkılar sunuyor.

12 yaşındaki Muhammet Kadir Başakçı, okuldan sonra tandır ekmeği satarak hem ailesine yardımcı oluyor hem de okul harçlığını çıkarıyor. Günde 100’e yakın ekmek satabildiğini belirten Başakçı, tandır geleneğinin sadece yetişkinler için değil, gençler için de bir sorumluluk ve fırsat olduğunu söylüyor.

Pilav Üstü Tandır Nasıl Yapılıyor?

Tandır eti, özel toprakla hazırlanan tandırlarda uzun saatler boyunca yavaşça pişiriliyor. Et, kendi yağı ve suyuyla lezzetlenirken, serviste sade pirinç pilavının üzerine yerleştiriliyor. Bu sunum tarzı, yemeğin hem görsel hem de damak tadı açısından zenginleşmesini sağlıyor.

Yöre halkı bu geleneğin, sadece bir yemek değil, aynı zamanda bir paylaşım kültürü olduğuna dikkat çekiyor. Çünkü tandır, çoğu zaman birkaç ailenin bir araya gelerek birlikte kullandığı bir pişirme aracıdır.

Geleneksel Lezzetler Tehlikede mi?

Tandır geleneği her ne kadar yeniden canlandırılıyor olsa da bazı riskler de beraberinde geliyor. Uzmanlar, modern fırın sistemlerinin yaygınlaşmasıyla tandır kullanımının giderek azaldığını belirtiyor. Ayrıca tandır yapımında kullanılan özel toprak karışımının temininde yaşanan sıkıntılar ve usta sayısının azalması da bu kültürün devamı için tehdit oluşturuyor.

Ancak belediyeler ve sivil toplum kuruluşları, bu geleneği yaşatmak için çeşitli projeler ve festivaller düzenliyor. Yakın zamanda Diyarbakır’da düzenlenmesi planlanan “Yöresel Lezzetler Festivali”, pilav üstü tandır gibi geleneksel tatların tanıtımına katkı sağlayacak.

 Lezzet Kadar Bir Miras da Korunuyor

Diyarbakır’da yeniden canlanan pilav üstü tandır, sadece damakları değil, geçmişle bugünü de birbirine bağlıyor. Hem kültürel bir miras hem de ekonomik bir kaynak olan tandır, Diyarbakır mutfağının güçlü bir sembolü olarak geleceğe taşınıyor.