Diyarbakır'da usta şaire büyük vefasızlık

Diyarbakır merkez Yenişehir ilçesi Fabrika Mahallesi'nde bulunan Yunus Emre Parkı, uzun süredir bakım görmediği için adeta kaderine terk edilmiş durumda. Park alanında yabani otların büyümesi, çimlerin kuruması  ve çevreye atılan çöpler, vatandaşların tepkisini çekiyor.

Özellikle yaz aylarında çocukların ve mahalle sakinlerinin nefes almak için uğradığı parktaki bu olumsuz görüntüler, hem estetik hem de hijyen açısından endişe yaratıyor. Bankların ve oyun gruplarının çevresinde biriken çöpler, düzenli temizlik yapılmadığını gözler önüne seriyor.

Parkı kullanan mahalle sakinleri, çocukların güvenli ve temiz bir ortamda vakit geçirebilmesi için yetkili kurumların üzerine düşeni yapması gerektiğini belirtti. Vatandaşlar, “Yunus Emre gibi büyük bir değerin ismini taşıyan bu parkın daha güzel bir görünüme kavuşmasını istiyoruz” diyerek temizlik, peyzaj ve bakım çalışmalarının artırılmasını talep etti.

Yunus Emre Kimdir?

Yunus Emre, 13. yüzyılın ortalarından 14. yüzyılın ilk çeyreğine kadar Anadolu’da yaşamış, Türk tasavvuf ve halk edebiyatının öncülerinden biridir. Anadolu Selçuklu Devleti’nin dağılmaya yüz tuttuğu, Türk beyliklerinin şekillenmeye başladığı çalkantılı bir dönemde ortaya çıkan Yunus Emre, sadece bir şair değil; aynı zamanda halkı irşad eden bir gönül eri, bir Türkmen bilgesidir.

Yunus’un yaşadığı dönem, Anadolu’nun Moğol istilalarıyla sarsıldığı, iç karışıklıkların ve mezhep çatışmalarının yoğunlaştığı, kıtlık ve kuraklıkların halkı zorladığı zorlu yıllardı. Bu karanlık ortamda, Mevlânâ Celaleddin-i Rûmî, Hacı Bektaş-ı Velî, Ahî Evran gibi büyük isimlerle birlikte Yunus Emre de halka ışık olmuş, tasavvufun özünü aşk, sevgi ve güzel ahlakla harmanlayarak anlatarak halkın gönlünde yer edinmiştir.

Hayatı ve Dönemi

Yunus Emre’nin doğum ve ölüm tarihleri kesin olarak bilinmemekle birlikte, bazı kaynaklara göre Hicri 648 (Miladi 1240-41) yılında doğmuş, 82 yıl yaşamış ve Hicri 720 (Miladi 1320-21) yılında vefat etmiştir. Kendi eserlerinden olan Risaletü’n-Nushiyye'nin sonunda geçen bir beyitte, 1307-1308 yıllarında hayatta olduğu anlaşılmaktadır.

Doğum yeriyle ilgili tartışmalar Karaman ve Eskişehir’in Mihalıççık ilçesine bağlı Sarıköy arasında sürerken, Aksaray ile Kırşehir arasında da adına türbe bulunan yerler vardır. Hatta Limni Adası’na kadar uzanan farklı rivayetler de mevcuttur.

Tasavvufi Eğitimi ve Yolculukları

Yunus Emre’nin, dönemin önemli dervişlerinden Taptuk Emre’nin yanında yetiştiği kabul edilir. Hacı Bektaş-ı Veli ile de irtibatı olduğu rivayet edilmektedir. Şiirlerinden anlaşıldığı kadarıyla iyi bir eğitim almış, Anadolu’nun birçok yerini dolaşmış, Azerbaycan ve Şam’a kadar gitmiş, hatta Mevlânâ ile de karşılaştığı düşünülmektedir.

Edebi Kişiliği ve Şiirleri

Yunus Emre, sadece halk ve tekke edebiyatını değil, divan şiirini de etkilemiş büyük bir şairdir. Hece veznini ve aruzu ustalıkla kullanan Yunus, şiirlerinde sevgiyi merkez almıştır. Onun dizelerinde Allah aşkı, insan sevgisi, ölüm, doğum, kader, adalet ve yaşamın anlamı gibi evrensel temalar sade ve içten bir dille işlenmiştir.

İranlı şairlerden ve çağdaşı sufilerden farklı olarak halkın anlayacağı bir Türkçeyle yazmış, tasavvufu herkesin kavrayabileceği şekilde dile getirmiştir. Bu yönüyle Anadolu'daki tekke şiirinin ilk büyük temsilcisi sayılır.

Eserleri

Yunus Emre'nin en bilinen iki eseri vardır:

• Divan: Hece ve aruzla yazılmış şiirlerinin toplandığı bu eser, onun duygularını ve düşünce dünyasını yansıtır. Her bir şiir, sevgiyle yoğrulmuş derin bir tasavvufî anlam taşır.

• Risaletü’n-Nushiyye: 1307 civarında yazıldığı düşünülen bu mesnevi, 573 beyitten oluşur. Adı “nasihatler kitabı” anlamına gelir. Ahlakî, dinî ve tasavvufî içerikler taşır. Halkı doğru yola davet eden öğütlerle doludur.

Yunus Emre'nin İzleri

Bugün Anadolu’nun pek çok yerinde Yunus Emre’ye ait olduğu iddia edilen türbeler bulunmaktadır. Ancak Karaman ve Eskişehir dışındaki yerlerdeki mezarların da rivayetler üzerine kurulduğu anlaşılmaktadır. Gerçekte nerede yattığı net olarak bilinmese de, onun asıl mirası bıraktığı düşünceler ve şiirlerdir.

Yunus Emre, halkın diliyle konuşmuş, halkın gönlüne seslenmiş ve her daim halkın yanında yer almış bir hak âşığıdır. Asırlardır dilden dile aktarılan şiirleri, onun evrensel bir şair ve büyük bir mutasavvıf olduğunu ispatlar niteliktedir.