Diyarbakır Sur’da 150 Yıllık Kepenek Geleneği Yaşatılıyor

Diyarbakır Sur’da 150 Yıllık Kepenek Geleneği Yaşatılıyor

Diyarbakır’ın tarihi Sur ilçesinde, 150 yıllık bir geleneğin izleri sürülüyor. Sur içindeki atölyelerde üretilen geleneksel kepenekler, dededen babaya, babadan oğula geçen bir zanaat olarak, günümüzde hem yerli hem yabancı turistlerin ilgisini çekiyor. Keçeden yapılan ve çobanların vazgeçilmezi olan kepenekler, artık sadece bir giysi değil, 150 yıllık bir kültür mirası olarak varlığını sürdürüyor.

150 Yıllık Aile Mirası: Kepenek Yapımı

Sur içinde bir atölye işleten Fırat Bakır, kepenek yapımının ailesi için sadece bir meslek değil, bir yaşam biçimi olduğunu belirtiyor. Üç kuşaktır bu geleneği devam ettiren Bakır, "150 yıldır burada dükkânımız var. Dedemden babama, babamdan bana geçen bir zanaat. Artık bölgede bunu yapan bir ya da iki yer kaldı. Gençler bu mesleğe ilgi göstermiyor, bu yüzden kepenek üretimi giderek azalıyor" diyor.

Kepenek Nedir?

Kepenek, keçeden yapılan, kolsuz, dikişsiz ve gövdeyi tamamen saran bir çoban giysisidir. Baş ve ayakları açıkta bırakan kepenek, çobanın hareketini kolaylaştırırken, soğuktan korunmayı sağlar. Üç parçadan oluşan kepenekler genellikle koyun ve kuzu derisinden üretilir. Ak renkte olan kepeneklerin ön veya sırt kısmına bazen geleneksel motifler işlenir.

Zorlu Üretim Süreci ve Kalite Standartları

Fırat Bakır, kepenek üretiminin zahmetli ve masraflı bir süreç olduğunu vurguluyor. Yün keçeleştirilip ham madde hazırlanan kepeneklerin yapımında, keçeler özenle kesilip şekillendirilir. Sonrasında dikiş işlemleri tamamlanır ve kepenek kullanılmaya hazır hâle gelir. Bakır, kaliteli bir kepeneğin dış yüzeyinin sert olmasının ve su geçirmemesinin çok önemli olduğunu belirtiyor. "Çobanlar genellikle eski kepeneklerini tamir ettiriyor, ancak artık kullanılamaz hâle geldiyse yeni kepenek alıyorlar" diyor.

Gelenek Azalıyor, Kültürel Miras Tehdit Altında

Sur ilçesinde eskiden hayvancılığın yaygın olması nedeniyle kepenek üretimi oldukça yoğundu. Ancak zamanla hayvancılığın azalması ve modern yaşamın etkisiyle bu gelenek de yok olmaya yüz tuttu. Fırat Bakır, "Kepenek üretimi eskisi kadar yaygın değil. Artık gençler bu mesleği tercih etmiyor ve bu gelenek kaybolma tehlikesiyle karşı karşıya" şeklinde endişesini dile getiriyor.

Turistlerin İlgisini Çeken Kepenek Atölyeleri

Diyarbakır Sur’daki kepenek atölyeleri, sadece üretim merkezi değil, aynı zamanda kültürel bir mirası yaşatan mekanlar olarak öne çıkıyor. Yerli ve yabancı turistler, bu tarihi atölyelere ilgi gösteriyor, kepenekleri yakından inceleyip fotoğraflar çekiyor. Sur’un tarihi dokusuyla bütünleşen bu atölyeler, 150 yıllık bir geleneksel zanaatın modern dünyada hayatta kalmasına katkı sağlıyor.

Diyarbakır Sur içindeki kepenek üreticileri, 150 yıllık geleneksel zanaatlarını sürdürmeye çalışırken, bir yandan da bu eşsiz kültürel mirası geleceğe taşımayı hedefliyor. Ancak, bu geleneksel mesleğin korunabilmesi için toplumun ve gençlerin daha fazla ilgi göstermesi gerektiği aşikâr.