Diyarbakır'ın 16. Yüzyıldan Günümüze Işıldayan Mirası: Deva Hamamı

Diyarbakır’ın Tarihi Deva Hamamı, Geçmişiyle Bugünü Buluşturuyor

Diyarbakır’ın Sur içi semtinde, Osmanlı İmparatorluğu’na ait önemli bir miras olan Deva Hamamı, 16. yüzyıldan günümüze ışıldayarak tarihî dokusunu koruyor. İnşa tarihi tam olarak bilinmemekle birlikte, kaynaklardan 1540 yılına tarihlenen ve “Hamam-ı Kebir” olarak bilinen yapının, kentin kültürel mirasındaki yeri oldukça özel. Yüzyıllar boyunca çeşitli isimlerle anılan hamam, günümüzde “Deva Hamamı” adıyla anılmaya devam ediyor.

Hamam-ı Kebir'den Deva Hamamı’na: Osmanlı'nın Gözbebeği

Osmanlı dönemi izlerini taşıyan Deva Hamamı, 1540 yılında Hüsrev Paşa Vakfı’na ait olarak kayıtlara geçmiştir. Evliya Çelebi’nin seyahatnamesinde “Muallak minare kurbundaki hamam ferşinde ruhamları ve kubbelerinde billur camları gayet müsennadır” ifadeleriyle bahsettiği bu yapının, tarihi değerini koruyarak günümüze kadar ulaştığı görülmektedir. Zamanla halk arasında "Deve Hamamı" ya da "Deva Hamamı" olarak anılmaya başlanan bu yapı, Diyarbakır’ın tarihî hafızasında önemli bir yer tutuyor.

Bazalt Taşının Estetiğiyle Yapılan Miras

Deva Hamamı, Diyarbakır’ın geleneksel mimarisine uygun olarak bazalt ve moloz taşlarıyla inşa edilmiştir. 500 metrekarelik bir alana sahip olan bu görkemli yapının sekiz köşeli kubbesi ve iki girişi dikkat çekiyor. Eski Osmanlı mimarisinin zarif bir örneği olan hamam, Diyarbakır’ın görsel dokusuyla bütünleşerek hem yerli hem de yabancı turistlerin ilgisini çekiyor.

Cuma Akgün'ün Emeğiyle Yeniden Hayat Buldu

Uzun yıllar harabe halde kalan Deva Hamamı, Diyarbakırlı esnaf Cuma Akgün’ün çabalarıyla yeniden hayat buldu. Çocukluk yıllarında aktif bir şekilde kullanılan hamam, zamanla harabe hâline gelmişti. Akgün, kendi çabalarıyla hamamın içini temizleyip, zarar gören kısımlarını onararak 2016 yılında yapıyı kısmen eski haline getirdi. Akgün, hamamın yok olmasını engellemek için yapıyı bir kafe haline dönüştürerek, kültürel ve sanatsal etkinliklere ev sahipliği yapacak bir alan oluşturdu.

Kültürel Etkinliklerle Canlanan Tarih

Bugün, Deva Hamamı Diyarbakır’da düzenlenen kültürel, sanatsal ve tarihi etkinliklere ev sahipliği yapıyor. Yerli ve yabancı turistlerin büyük ilgi gösterdiği hamam, geçmişin izlerini taşıyan bir atmosferde modern kültürel faaliyetlere ev sahipliği yaparak şehre farklı bir soluk getiriyor. Diyarbakır’ın tarih kokan sokaklarında, Deva Hamamı, hem geçmişle hem de gelecekle buluşan bir miras olarak yaşamaya devam ediyor.

Deva Hamamı, Diyarbakır’ın köklü geçmişini simgeleyen bir yapı olarak, hem kültürel hem de turistik anlamda şehre değer katıyor. Hem geleneksel mimarisiyle hem de modern kullanım alanlarıyla, geçmişin izlerini günümüze taşımaya devam ediyor.