Türkiye'nin doğusunda yer alan birçok şehir ve ilçe, tarih boyunca farklı halkların ve kültürlerin izlerini taşıdı. Bu bölgede özellikle Kürtçe isimler, halk arasında hâlâ güçlü bir şekilde yaşatılıyor. Resmî olarak Türkçe isimlerle anılan yerleşim yerleri, bölge halkının günlük kullanımında ise geleneksel Kürtçe isimleriyle biliniyor. Bu durum hem dilsel zenginliğin hem de bölgesel aidiyetin bir göstergesi olarak dikkat çekiyor.
İşte Diyarbakır, Mardin, Batman, Van, Hakkâri gibi iller başta olmak üzere Kürt nüfusunun yoğun yaşadığı şehirlerin Türkçe ve Kürtçe isimleriyle tam listesi:
Diyarbakır / Amed
-
Bismil / Bismil
-
Çermik / Çermûg
-
Ergani / Dixan
-
Lice / Licê
-
Silvan / Farqîn
-
Hani / Hêne
-
Kulp / Pasûr
-
Dicle / Pîran
-
Eğil / Gêl
-
Kocaköy / Karaz
-
Hazro / Hezro
-
Çüngüş / Şankuş
Mardin / Mêrdîn
-
Nusaybin / Nisêbîn
-
Midyat / Midyad
-
Derik / Dêrika Çiyayê Mazî
-
Kızıltepe / Qoser
-
Dargeçit / Kerboran
-
Savur / Stewr
-
Ömerli / Mehsert
Şanlıurfa / Riha
-
Siverek / Girê Sor
-
Suruç / Pirsûs
-
Viranşehir / Wêranşar
-
Ceylanpınar / Serê Kanî
-
Birecik / Bêrecûk
-
Bozova / Heweng
-
Halfeti / Xelfetî
Batman / Êlih
-
Hasankeyf / Heskîf
-
Sason / Qabilcewz
-
Kozluk / Hezo
-
Gercüş / Kercews
-
Beşiri / Qubîn
Siirt / Sêrt
-
Kurtalan / Misirc
-
Eruh / Dih
-
Baykan / Hewêl
-
Pervari / Berwarî
-
Tillo / Aydınlar
Van / Wan
-
Erciş / Erdîş
-
Gevaş / Westan
-
Özalp / Qelqelî
-
Çatak / Şax
-
Başkale / Elbak
-
Muradiye / Bêgir
-
Bahçesaray / Mûks
Hakkâri / Colemêrg
-
Yüksekova / Gever
-
Şemdinli / Şemzînan
Elazığ / Xarpêt, Malatya / Meletî, Adıyaman / Semsûr, Bitlis / Bedlîs, Muş / Mûş, Bingöl / Çewlîk, Tunceli / Dêrsim, Erzincan / Erzingan, Erzurum / Erzîrom, Ağrı / Agirî, Iğdır / Îdîr, Kars / Qers, Ardahan / Erdêxan gibi illerde de yerel halk tarafından bilinen ve kullanılan Kürtçe isimler mevcuttur.
Bu liste, bölgenin kültürel çeşitliliğini yansıtmakla kalmıyor; aynı zamanda halk hafızasında yaşayan coğrafi kimliği de gözler önüne seriyor. Sosyolojik ve kültürel araştırmalar için önemli bir kaynak niteliği taşıyan bu yer adları, aynı zamanda geçmişle kurulan bağı canlı tutmaya devam ediyor.
