Dünyanın dört bir yanında onlarca yıl süren silahlı çatışmalar, devletler ile terör örgütleri arasındaki müzakerelerle zaman zaman yerini barışa bıraktı. Kolombiya’dan İrlanda’ya, Nepal’den Filipinler’e kadar birçok ülkede, silahlı örgütlerin devlete karşı yürüttüğü mücadele, çeşitli arabulucular eşliğinde yapılan görüşmelerle sona erdirilmeye çalışıldı. Bu süreçler, hem siyasi çözümün mümkünlüğünü hem de toplumsal yaraların zamanla sarılabileceğini gösterdi.
İrlanda - IRA ile Barış Süreci
Kuzey İrlanda'da İngiltere’ye karşı silahlı mücadele yürüten IRA (İrlanda Cumhuriyet Ordusu), yıllarca süren çatışmalardan sonra 1998 yılında imzalanan Hayırlı Cuma Anlaşması ile silah bırakmayı kabul etti. Anlaşma, tarafların karşılıklı tavizleriyle mümkün olurken, barışın sağlanmasında ABD ve AB’nin arabuluculuğu büyük rol oynadı. Bu gelişme, uzun vadede bölgede kalıcı huzurun önünü açtı.
Kolombiya - FARC ile Barış Görüşmeleri
Kolombiya’da 50 yılı aşkın süre boyunca binlerce kişinin yaşamını yitirdiği iç savaşta, FARC (Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri) ile hükümet arasında 2016 yılında barış anlaşması imzalandı. Küba’nın ev sahipliğinde yürütülen görüşmeler sonucunda örgüt üyeleri silah bırakırken, sivil hayata geçiş süreci başlatıldı. Anlaşma, Latin Amerika’da benzeri az görülen bir başarı olarak kayıtlara geçti.
Nepal - Maoistlerle Uzlaşı
Nepal'de 1996’dan 2006’ya kadar süren silahlı isyanın ardından, Nepal Komünist Partisi (Maoist) ile devlet arasında imzalanan Barış Anlaşması, monarşiden cumhuriyete geçiş sürecini hızlandırdı. Taraflar, yeni anayasa, toplumsal reformlar ve siyasi katılım konularında uzlaşıya vararak çatışmalara son verdi. Anlaşma sonrasında Maoist liderler parlamentoya girdi ve siyasi aktör haline geldi.
Filipinler - MILF ile Yapılan Anlaşma
Filipinler hükümeti, 40 yılı aşkın süredir mücadele yürüten Moro İslami Kurtuluş Cephesi (MILF) ile 2014 yılında kapsamlı bir barış anlaşması imzaladı. Bu çerçevede, Mindanao bölgesinde özerk bir yönetim kurulmasına izin verildi. Barış süreci sayesinde binlerce insanın ölümüne neden olan çatışmalar sona erdi, bölgeye yatırımlar arttı.
Uzmanlar: Barış, Cesaret ve Diyalogla Mümkün
Uluslararası ilişkiler uzmanları, devletlerin ve örgütlerin barışa yönelmesinin uzun vadeli bir istikrarın kapılarını araladığını belirtiyor. Silahlı mücadeleyle sonuç alınamadığı durumlarda, masaya oturmak ve diyalog kurmak, çatışma alanlarını dönüştürmenin en etkili yolu olarak görülüyor.
