Düzce Üniversitesi’nde düzenlenen deprem çalıştayında konuşan Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Mehmet Emin Arslan Düzce’nin Kuzey Anadolu Fay Hattı’nın en aktif kollarından biri üzerinde yer aldığına dikkat çekti.
Düzce Üniversitesi Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi tarafından düzenlenen "Düzce Deprem Çalıştayı" Cumhuriyet Konferans Salonu’nda gerçekleştirildi. Programın açılış konuşmasını gerçekleştiren Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Mehmet Emin Arslan 12 Kasım 1999 Düzce Depremi’nin yıl dönümünde, bu çalıştayın bilimsel bir farkındalık oluşturmayı amaçladığını ifade etti. Düzce’nin Kuzey Anadolu Fay Hattı’nın en aktif kollarından biri üzerinde yer aldığına dikkat çekerek, depremlerin yalnızca yıkıma değil, aynı zamanda toplumların doğaya karşı ne kadar hazırlıksız olabileceğini de gösterdiğini söyleyen Arslan çalıştayın anma etkinliğinden öteye geçerek bilimsel veriler ışığında somut adımlar atılmasını hedeflediğini vurguladı.
Depreme dayanıklı kentler inşa etmenin, doğru zemin seçimi, kaliteli malzeme kullanımı ve toplumsal afet bilincinin güçlendirilmesiyle mümkün olabileceğini belirten Arslan, bu çalıştaydan elde edilecek sonuçların Düzce ve benzeri bölgelerde afetlere karşı direnci artıracak yol haritaları sunacağına inandığını ifade etti.
"Deprem değil, bina öldürür"
Programda konuşan Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Ali Öztürk, Düzce’nin deprem kuşağında yer alan bir şehir olarak geçmişte büyük acılar yaşadığını hatırlatarak o dönemde halkın yaşadığı korku ve çaresizliği kişisel deneyimlerinden örneklerle aktardı. Yaşanan felaketlerin, doğru bina tasarımının ve mühendislik uygulamalarının önemini açıkça ortaya koyduğunu ifade eden Öztürk, üniversitelerin bu noktada topluma rehberlik etmesi gerektiğini vurgulayarak, "Depremler değil, hatalı inşa edilmiş binalar öldürür. Üniversitelerin görevi, bilimin ışığında doğru tasarım ve denetim süreçlerini topluma kazandırmaktır" şeklinde konuştu.
Depreme dayanıklı yapıların temel ilkeleri
Açılış konuşmalarının ardından program, Mühendislik Fakültesi Öğretim üyelerinin sunumları ile devam etti. Çalıştayın ilk konuşmacısı İnşaat Mühendisliği Bölümümüzden Dr. Öğr. Üyesi Batuhan Aykanat "Depreme Dayanıklı Taşıyıcı Sistem Tasarımının Temel İlkeleri ve Tasarım Önerileri" başlıklı sunumunda, deprem güvenliğini belirleyen dayanım, rijitlik ve süneklik olmak üzere üç temel mühendislik ilkesine dikkat çekti. Bu ilkelerin birlikte uygulanmasının yapısal güvenliğin anahtarı olduğunu belirten Aykanat, "Yeterli dayanım, yeterli rijitlik ve yeterli süneklik bir araya geldiğinde deprem güvenliği sağlanabilir" ifadesini kullandı. Yanlış taşıyıcı sistem seçimi, yumuşak kat oluşumu ve zayıf kolon tasarımı gibi hataların deprem sonrası ciddi felaketlere yol açtığını söyleyen Aykanat sunumunda 6 Şubat Kahramanmaraş Depremlerinde gözlemlediği yapısal hataları detaylı bir şekilde aktardı. Sunumunda beton ve çeliğin kalitesi, taşıyıcı sistemin düzenliliği ve yönetmeliklere uygun tasarım gibi konuların önemine de değinen Batuhan Aykanat, konuşmasını doğru tasarım önerileri sunarak sonlandırdı.
Deprem sonrası yeniden yapılanmada sürdürülebilirlik
Çalıştayın ikinci konuşmacısı Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Emrah Yılmaz, konuşmasında deprem sonrası yeniden yapılanma süreçlerinde sürdürülebilirliğin önemine dikkat çekti. İnşaat sektörünün küresel su, enerji ve hammadde tüketiminde büyük payı olduğuna değinerek, yeniden yapılanma sürecinin çevresel, ekonomik ve sosyal sürdürülebilirlik ilkeleriyle yürütülmesi gerektiğini belirten Yılmaz, deprem sonrası geçici barınmadan kalıcı konut inşasına kadar her aşamada yenilenebilir enerji kaynaklarının, yerel malzemelerin ve yeşil bina prensiplerinin dikkate alınmasının hem çevresel hem ekonomik açıdan fayda sağlayacağını ifade etti.
Gelecekteki afetlere daha dayanıklı şehirler kurabilmek için modüler yapı sistemleri, bina bilgi modellemesi ve sismik izolasyon teknolojilerinin kullanımına dikkat çeken Yılmaz, "Afetleri bir dönüşüm fırsatı olarak görmeliyiz. Yıkılanın yerine daha dayanıklı, yeşil ve adil bir gelecek inşa etmeliyiz" sözleriyle tamamladı.
Afetlere karşı toplumsal farkındalığın artırılması ve bilimsel temelli çözüm önerilerinin hayata geçirilmesinin önemini bir kez daha vurgulayan Düzce Deprem Çalıştayı, soru-cevap bölümünün ardından belge takdimi ve fotoğraf çekimi ile sona erdi.
Kaynak: IHA