Diyarbakır’da doğada kendiliğinden yetişen ve halk arasında “Tolık” olarak bilinen, bilimsel adıyla *Malva Sylvestris* (Ebegümeci) bitkisi, bölge halkının yoğun ilgisini görüyor. Şifalı etkileriyle dikkat çeken bitki, özellikle sürülmemiş arazilerde ve yol kenarlarında kendiliğinden yeşeriyor.
Bahar aylarının gelmesiyle birlikte Sur ilçesinde Dicle Nehri kıyılarında sıkça görülmeye başlayan Tolık, yıllardır halk hekimliğinde önemli bir yer tutuyor. Tarım makineleriyle işlenmeyen tarlalarda, özellikle Mayıs ile Ağustos ayları arasında bolca rastlanan bu bitki, halk arasında neredeyse her derde deva olarak biliniyor
.
Solunumdan sindirime, cilt sorunlarından kalbe kadar
Uzmanlar, Tolık’ın başta solunum yolu enfeksiyonları olmak üzere birçok rahatsızlığa karşı doğal destek sunduğunu belirtiyor. Soğuk algınlığı, öksürük, bademcik iltihabı ve bronşit gibi rahatsızlıklarda kullanıldığı gibi, sindirim sistemini rahatlatıcı etkisiyle de biliniyor. Aynı zamanda kabızlık gibi sindirim sorunlarının giderilmesine yardımcı olurken, egzama gibi cilt rahatsızlıklarında da antiinflamatuar etkisiyle öne çıkıyor.
Mineral zengini bir bitki
Potasyum ve magnezyum açısından oldukça zengin olan Tolık, kalp sağlığına olumlu katkılar sunarken, cilt üzerinde de yatıştırıcı bir etki gösteriyor. Ciltte oluşan alerjik reaksiyonlara karşı kullanıldığında, kuruluğu önleyerek cildi yumuşatıyor ve gerginliği azaltıyor.
Köylülerin gözdesi oldu
Diyarbakır çevresindeki köylerde yaşayan vatandaşlar, Tolık’ı hem taze olarak tüketiyor hem de kurutarak kış aylarında kullanmak üzere saklıyor. Yıllardır annelerden kızlara aktarılan bilgi ve deneyimlerle bu bitki, bölge kültürünün bir parçası haline gelmiş durumda.
Doğal ürün pazarlarında da yerini aldı
Son yıllarda doğal ürünlere olan ilginin artmasıyla birlikte Tolık, Diyarbakır’daki bitkisel ürün pazarlarında da yerini aldı. Şehir merkezinde kurulan pazarlarda kurutulmuş ya da taze olarak satılan bitki, hem bölge halkı hem de dışarıdan gelen ziyaretçiler tarafından yoğun talep görüyor.
Doğal ortamda hiçbir zirai ilaç kullanılmadan yetişen bu şifalı bitki, doğanın sunduğu en sade ama en etkili armağanlardan biri olarak dikkat çekiyor. Vatandaşlar ise bu tür bitkilerin korunarak gelecek kuşaklara aktarılması gerektiğine dikkat çekiyor.
İşte toluk otu nasıl yenir sorusunun cevabı:
Haşlanarak
Toplanan toluk otları güzelce yıkanır.
Kaynar suda 5-10 dakika kadar haşlanır.
İsteğe göre üzerine sarımsaklı yoğurt dökülerek ya da limon ve zeytinyağı ile salata gibi tüketilir. Haşlanan toluk otu aynı zamanda börek içi veya omletlerde de kullanılabilir.
Kavurarak
Yıkanan toluk otları doğranır.
Bir tavada soğan ve zeytinyağı ile kavrulur.
Üzerine yumurta kırılarak **otlu yumurta** şeklinde tüketilebilir.
Baharatlarla zenginleştirilerek sade bir yemek olarak da servis edilebilir.