Bin yıllık geçmişi var, Doğu’da sadece Diyarbakır’da bulunuyor

Diyarbakır’ın Dicle ilçesinde yer alan Aşağı Taşağıl köyü, sadece tarihi dokusu ve doğal güzellikleriyle değil, aynı zamanda eşine az rastlanır bir doğa harikasıyla da dikkat çekiyor. Köy sınırları içinde bulunan asırlık Menengiç ağacı (yerel adıyla Bıttım ya da Bıtmir), hem Diyarbakır için hem de Güneydoğu ve Doğu Anadolu Bölgeleri için benzersiz bir doğal miras niteliği taşıyor.

İlçe merkezine yaklaşık 5 kilometre mesafede bulunan bu anıt ağaç, bölge halkı tarafından nesillerdir korunuyor. Yüzyıllara meydan okuyan bu Menengiç ağacı, yalnızca fiziki büyüklüğüyle değil, taşıdığı kültürel ve ekolojik değerle de öne çıkıyor. Alanında yapılan araştırmalar, Güneydoğu ve Doğu Anadolu bölgelerinde benzer özelliklere sahip başka bir Menengiç ağacının bulunmadığını gösteriyor. Bu durum, ağacı yalnızca Dicle’nin değil, tüm bölgenin doğa mirası haline getiriyor.

Bölgenin Hafızası Gibi

Aşağı Taşağıl köyü sakinleri, bu anıt ağacın köy için adeta bir hafıza görevi gördüğünü belirtiyor. Kimileri ağacın gölgesinde çocukluklarını geçirmiş, kimileri ise yöresel şenliklerde ağacın altında toplanmış. Yüzyılları devirmiş olması, bu ağacı sadece biyolojik bir varlık değil, aynı zamanda yaşayan bir tarih tanığı haline getiriyor.

Yerel halkın anlatımına göre ağacın yaşı tam olarak bilinmese de, köyün kuruluşundan bu yana var olduğu düşünülüyor. Bu nedenle Menengiç ağacı, hem köyün geçmişine hem de geleceğine ışık tutuyor.

Koruma Altına Alınmalı

Uzmanlar, bu tür doğal varlıkların koruma altına alınmasının önemine dikkat çekiyor. Anıt ağaç statüsünde değerlendirilmesi gereken Menengiç ağacının, resmi koruma programlarına dahil edilmesi gerektiği vurgulanıyor. Ayrıca bölge halkı da ağacın çevresinin düzenlenerek hem turizm hem de eğitim amaçlı değerlendirilebileceğini belirtiyor.

Dicle Belediyesi ve ilgili kurumlar tarafından yapılacak çalışmalarla bu eşsiz doğa harikasının hem yerel hem de ulusal düzeyde tanıtılması amaçlanıyor. Uzun vadede, Menengiç ağacının çevresinde oluşturulacak küçük bir ziyaretçi alanı sayesinde doğa severlerin ve araştırmacıların bölgeye ilgisinin artması bekleniyor.

Bölgenin Yeni Simgesi Olabilir

Dicle ilçesi için bu anıt ağacın bir doğa simgesi haline gelmesi hedefleniyor. Türkiye’nin farklı bölgelerinde örnekleri görülen “anıt ağaç” uygulamaları, hem doğa turizmini destekliyor hem de bölgenin biyolojik çeşitliliğine dikkat çekiyor. Aşağı Taşağıl’daki bu Menengiç ağacı da, doğru koruma ve tanıtım çalışmalarıyla, Dicle’nin kültürel ve doğal kimliğinin simgelerinden biri haline gelebilir.

Gözlerden uzak, zamana direnen bu ağaç; köklerinde geçmişi, dallarında geleceği taşıyor.