Türkiye genelinde olduğu gibi Diyarbakır'da da kiracılar ve mülk sahiplerinin merakla beklediği temmuz ayı kira artış tavanı belli oldu. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı haziran ayı enflasyon rakamları doğrultusunda, 12 aylık TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) ortalaması yüzde 43,23 olarak gerçekleşti. Bu oran, temmuz ayında kira kontratlarını yenileyecek Diyarbakırlı kiracılar için uygulanabilecek azami artış oranı olacak.
Yüzde 25 Sınırı Kalktı, Yeni Dönem Başladı
Geçtiğimiz iki yılda konut kiralarında uygulanan yüzde 25'lik artış sınırı, 1 Temmuz 2024 itibarıyla sona erdi. Böylece Diyarbakır'daki ev ve iş yeri kiracıları için kira artışları yeniden TÜFE’nin 12 aylık ortalamasına göre yapılmaya başlandı. Yeni düzenleme ile birlikte artık kira sözleşmesi yenileme döneminde, ev sahipleri yalnızca TÜFE oranını baz alarak artış yapabilecek.
Geçen Ay Zam Yüzde 45,80’di
Haziran ayında kira artış oranı yüzde 45,80 olarak uygulanmıştı. TÜFE'nin 12 aylık ortalaması düşüş göstererek temmuz ayında yüzde 43,23 seviyesine geriledi. Bu da kiracılar açısından bir nebze olsun rahatlama anlamına geliyor.
Kira Hesaplaması Nasıl Yapılıyor?
Türk Borçlar Kanunu'nun 344. maddesine göre kira artış oranları, bir önceki yılın aynı dönemine göre TÜFE’nin 12 aylık ortalamasına göre hesaplanıyor. Diyarbakır'da bu oran doğrultusunda örneğin 10.000 TL kira ödeyen bir kiracı için yeni kira bedeli şöyle hesaplanıyor:
-
Artış Miktarı: 10.000 TL x 43,23 / 100 = 4.323 TL
-
Yeni Kira Bedeli: 10.000 TL + 4.323 TL = 14.323 TL
Bu hesaplama hem konut hem iş yeri kiraları için geçerli. Ancak kira sözleşmesinde özel bir oran belirtilmişse ve bu oran TÜFE’yi aşmıyorsa, sözleşmedeki oran geçerli olabiliyor. TÜFE’yi aşan zam oranları ise hukuken geçersiz kabul ediliyor.
Diyarbakır’da Kiracılar Ne Diyor?
Diyarbakır’da kiracıların bir kısmı yüksek kira artışlarından endişe duyarken, ev sahipleri ise maliyet artışlarını gerekçe göstererek artışları kaçınılmaz buluyor. Özellikle merkez ilçelerde kira bedellerinin son yıllarda hızla artması, kira güncelleme dönemlerinde taraflar arasında gerilime yol açabiliyor.
TÜFE ve ÜFE Arasındaki Fark
TÜFE, halkın tükettiği mal ve hizmetlerdeki fiyat değişimini gösterirken; ÜFE, üretici maliyetlerini yansıtıyor. 2019'dan bu yana kira artış hesaplamalarında yalnızca TÜFE esas alınıyor. Ancak eski kira sözleşmelerinde hâlâ "TEFE-ÜFE ortalaması" gibi ifadeler bulunabiliyor. Bu durumda da TÜFE oranı yasal üst sınır olarak geçerli oluyor.
