İSRAF; SUYUN BİLİNÇSİZ TÜKETİMİ

Değerli okuyucular!

Makalenin girişi uyarının önemine binaen ayet ve hadislerle başlıyalım:

“Gereksiz yere de saçıp savurma!

Çünkü savurganlar şeytanların dostlarıdır. Şeytan da Rabbine karşı çok nankördür.” (İsra, 26-27)

Amr b. Şuayb"ın, babası aracılığıyla dedesinden naklettiğine göre, Resûlullah (sav) şöyle buyurmuştur: “Kibre düşmeden ve israfa kaçmadan (dilediğiniz gibi) yiyin, sadaka verin/harcayın ve giyinin!” (Nesâî, Zekât, 66)  Ayetin bir yorumu şu şekilde yapılmıştır: “Savurganlar şeytanların dostlarıdır” ifadesi, “Kötü iş yapmak bakımından onlarla şeytanlar arasında bir benzerlik gerçekleşir” şeklinde açıklanmıştır (Râzî, XX, 193). Râzî’ye göre âyet metninde şeytanın niteliği olarak geçen “kefûr”dan maksat, şeytanın varlığını isyana adaması, yer yüzünde bozgunculuk yapıp insanları yoldan saptırmasıdır. Bunun gibi Allah’ın kendisine mal ve mevki nasip ettiği kimse bunu Allah rızâsına aykırı yollarda kullanırsa o da şeytanın niteliği olan kefûr sıfatıyla nitelendirilir (XX, 194) (Kur’an Yolu Tefsiri Cilt: 3 Sayfa: 478)

Abdullah b. Abbâs bir seferinde Allah Resûlü"nün abdest alırken suyu ne kadar dikkatli kullandığına tanık olmuştu. Henüz o dönemde çocuk olan İbn Abbâs, Peygamberimizin amcasının oğlu, eşinin de yeğeni idi. Teyzesinin evinde kaldığı bir gece Allah Resûlü"nün abdest alışını izlemişti. Bu olayı kendisi şöyle anlatır: “Ben bir gece (Hz. Peygamber"in hanımlarından olan) teyzem Meymûne"nin yanında kalmıştım. Peygamber (sav) kalkıp eski bir su kırbasından abdest aldı. Suyu azar azar kullanıyordu. Ben de kalktım, onun yaptığı gibi yaptım.” (İbn Mâce, Tahâret, 48)

Peygamberimiz bir seferinde de nasıl abdest alacağını sormak üzere kendisine gelen bir bedevîye, azalarını üçer kere yıkayarak abdesti almayı öğretmiş ve şöyle demişti: “İşte abdest böyle alınır. Kim bundan daha fazlasını yaparsa hatalı davranmış, haddini aşmış ve zulmetmiş olur.” (Nesâî, Tahâret, 105) Peygamberimizin böyle yaptığı nedeni neydi? Abdullah b. Amr"ın anlattığı şu olay da israf uyarısının sadece kullanılan şeylerin tükenmesini esas alan, su kıtlığından doğan bir yaklaşım olmadığını, bunun yanı sıra, hatta öncelikli olarak, müminin olgunluğuyla ilgili bir konu olduğunu öğretmektedir. Bir gün Sa"d b. Ebû Vakkâs abdest alırken Resûlullah (sav) onun yanına uğramıştı. Derken onun suyu fazla kullandığını görmüş olmalı ki, “Bu ne israf?” buyurdu. Sa"d, “Abdestte de mi israf olur?” diye sorunca, Resûlullah (sav), “Evet, akan bir nehirde(n) bile abdest alıyorsan fazla kullanırsan (israf olur).” diye cevap verdi. (İbn Mâce, Tahâret, 48).

 Su hayatın kaynağıdır. Yeryüzünde su olduğu için yaşam burada devam etmektedir. İnsanoğlu yaşama alanı bulmak için başka gezegenleri araştırmaktadır. Ama biz bu gezegende yaşıyoruz, yaşamanın kaynağı olan suyumuzun kıymetini bilmemiz gerekir.

Su tasarrufu kullanımı ve su israfı nasıl önlenir, kısaca değinelim.

Su tasarrufu, suyun bilinçli kullanımıyla hem ekonomik hem de ekolojik fayda sağlama yöntemidir. Özellikle su kaynaklarının sınırlı olduğu dünyamızda, bu kaynakların israfını önlemek büyük önem taşır. Su tasarrufu, hem bireysel hem de toplumsal seviyede su kaynaklarını korumamıza yardımcı olur. Birçok ülkede, özellikle kurak bölgelerde su sıkıntısı ciddi bir sorundur. Bu bölgelerde suyun bilinçsizce kullanılması, yer altı su seviyelerinin düşmesine ve su kaynaklarının tükenmesine neden olabilir. Bu nedenle su tasarrufu, sadece ekonomik kazanç sağlamakla kalmaz, aynı zamanda gelecek nesiller için su kaynaklarını koruma görevimizi de yerine getirir.

Su Tasarrufu Neden Önemlidir?

Su, yaşamın sürdürülmesi için vazgeçilmez bir kaynaktır. Ancak dünya genelinde su kaynakları sınırlıdır ve her geçen gün bu kaynaklar azalmaktadır. Su tasarrufunun önemi, bu kritik kaynağın korunmasına ve daha sürdürülebilir bir geleceğin inşa edilmesine katkıda bulunmaktadır.

Özellikle tarım, sanayi ve evde kullanılan su miktarındaki artış, su kaynaklarının hızla tükenmesine neden olmaktadır. Su tasarrufu yaparak, bu değerli kaynağın israfını önlemek ve gelecekteki su krizlerini engellemek mümkündür. Bu, hem bireylerin hem de toplumun genelinin faydasına olan bir eylemdir.

Su tasarrufu yaparak hem bütçenizi koruyabilir hem de doğal kaynaklarımızı koruma adına önemli bir katkıda bulunabilirsiniz. Su faturası her dönem artmaktadır. Su tasarrufu yapma yöntemleri sadece büyük değişiklikler değil, günlük alışkanlıklarımızla da başlar. İşte su tasarrufu yapmak için uygulayabileceğiniz bazı pratik yöntemler: (ev bazında)

- Damlayan muslukları tamir edin: Damlayan bir musluk, yılda binlerce litre suyun israfına neden olabilir. Bu yüzden, herhangi bir sızıntıyı hemen gidermek önemlidir.

- Daha verimli tuvalet rezervuarları kullanın: Eski tuvalet rezervuarları çok daha fazla su kullanır. Yeni ve daha verimli modellere geçerek su tasarrufu yapabilirsiniz.

- Duş alırken su tasarrufu yapın: Duş başlığına su tasarruflu bir model takarak veya duş süresini kısaltarak su tasarrufu sağlayabilirsiniz.

- Bulaşık ve çamaşır makinelerini tam dolu çalıştırın: Makineleri yarı dolu çalıştırmak, iki defa yıkama yapmaktan daha fazla su kullanımına neden olur.

- Bahçe sulamasında bilinçli olun: Bahçenizi sularken erken saatlerde veya geç saatlerde sulama yapın. Bu, suyun buharlaşmasını azaltır ve su tasarrufu sağlar.

- Su tasarruflu aletler ve aksesuarlar kullanın: Musluk armatörleri veya düşük akışlı duş başlıkları gibi su tasarruflu ürünler kullanarak su kullanımını azaltabilirsiniz.

- Elle yıkama yerine bulaşık makinesi kullanın: Ancak makinenin tam dolu olduğunda çalıştırılması gerektiğini unutmayın. Manuel yıkama genellikle daha fazla su kullanır.

- Yemekleri yıkamadan önce suda bekletmeyin: Bunun yerine bir spatula veya kaşıkla artıkları temizleyin ve doğrudan yıkayın.

Su israfını önlemek için, öncelikle su kullanım alışkanlıklarımızı gözden geçirmeliyiz. Örneğin, diş fırçalarken veya yüz yıkarken musluğu kapatmak gibi basit alışkanlıklar edinmek büyük bir fark yaratabilir.

Su israfının önlenmesi sadece bireysel bir sorumluluk değil, aynı zamanda toplumsal bir sorumluluktur. Su israfını önlemek için bilinçlendirme kampanyalarına katılarak, toplumu suyun bilinçli kullanımı konusunda eğitebiliriz. Bu konuda belediye, üniversite ve yetkili kurum ve kuruluşların uyarılarına kulak verelim. Dünyada susuzlutan ölen insanların sayısı artmaktadır. Milyarca insan temiz suya ihtiyaç duymaktadır. Dünya Sağlık Örgütü'ne göre (WHO), temel ihtiyaçlarını (içme, temizlik, yemek pişirme vb.) karşılamak için bir insan günde en az 25 litre suya gereksinim duymaktadır. Bunlara karşılık, yerküremizin bazı kurak bölgelerinde veya az gelişmiş / fakir ülkelerinde üç kişiden biri temiz içme suyuna erişimde sorun yaşarken, beş kişiden ikisi ise basit bir el temizliği için gerekli olan su ve sabuna dahi ulaşamamaktadır.

İçinde bulunduğumuz nimetlerin, özelikle suyun kıymetini bilelim. İlerde dünyanın en sıkıntı çekeceği hayat kısmında su olacağını otoriter kaynaklar tarafından belirtmektedir. Hayat sonsuz olmadığı gibi kaynaklarda sınırlıdır. Allah bu şekilde yaratmış, kullanımı da sınırlamıştır. Ayetlerde ve hadisi şeriflerde uyarıları görüyoruz. Örnekleri de efendimiz (as) göstermiştir. Her müslümanın duyduğu veya bildiği ayeti kerime: “Ey Âdemoğulları! Her mescid (ibadet)de güzel elbiselerinizi giyin, yiyin, için fakat israf etmeyin. Çünkü O (Allah) israf edenleri sevmez.” (Araf, 31)