Diyarbakır’ın kırsalındaki geleneksel yaşamın izlerini taşıyan Taşağıl köyünde, geçmişin izleri bugünün ihtiyaçlarına cevap veriyor. Köyde sayıları azalan, ancak hâlâ aktif olarak kullanılan tarihi kuyular, taş işçiliğiyle dikkat çekiyor. Derinlikleri 40 metreyi bulan bu kuyularda bulunan su, yılın en sıcak dönemlerinde bile serinliğini koruyor.
Yüzyıllık miras hâlâ hayatta
Köy sakinleri, bu kuyuların geçmişinin dedelerinden bile eskiye dayandığını söylüyor. Elektrik ya da modern su tesisatına erişimin sınırlı olduğu dönemlerde hayati bir rol üstlenen kuyular, günümüzde de özellikle yaz aylarında büyük önem taşıyor.
Taşağıl köyü sakini Ahmet Kara“Bu kuyular bizim geçmişimiz, aynı zamanda bugünümüz. Çocukken eşekle su çekmeye giderdik. Şimdi motorlar geldi ama yine de suyu en güzel buradan içeriz. Bu su serin, temiz ve tatlıdır,” diyerek kuyuların köy yaşamındaki yerini anlatıyor.
Taşağıl’daki kuyular sadece insanlara değil, çevredeki hayvanlara da can veriyor. Özellikle yazın meralarda otlayan hayvanların su ihtiyacı bu kuyular sayesinde gideriliyor. Köylüler, sıcak günlerde kuyu başında biriken hayvanların görüntüsünün bile başlı başına bir manzara oluşturduğunu söylüyor.
Zamanla çoğu köyde unutulan veya kullanılmaz hale gelen bu geleneksel yapılar, Taşağıl köyünde hâlâ işlerliğini koruyarak kültürel bir değer niteliği taşıyor. Bazı köylüler, bu kuyuların restore edilip turistik hale getirilmesini ve koruma altına alınmasını talep ediyor.
Kuyular, hem dayanıklı taş işçiliği hem de hâlâ berrak suyu sayesinde köy halkı tarafından özenle korunuyor. Her yıl bahar aylarında yapılan temizlik çalışmalarıyla kuyuların içi temizleniyor, çevresi düzenleniyor.
Taşağıl köyünün bu asırlık su kaynakları, modern zamanlarda bile doğayla uyumlu yaşamın ve dayanıklılığın sembolü olmayı sürdürüyor.