Yaz aylarının gelmesiyle birlikte Diyarbakır’da halı yıkama sektöründe hareketlilik yaşanırken, gündemdeki yeni yönetmelik taslağı sektörü köklü biçimde değiştirebilir. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın hazırladığı taslağa göre, halı yıkama işletmeleri için getirilecek yeni standartlar, şehirde faaliyet gösteren küçük işletmelerin geleceğini tehlikeye atıyor.
Yeni Yönetmelik Neleri Zorunlu Kılıyor?
Taslağa göre halı yıkama işletmelerinin en az 250 metrekare kapalı alana sahip olması şartı getiriliyor. Bununla birlikte;
Toz alma makinesi
Sanayi tipi süpürge
Kurutma odası
Atık su çökeltme havuzu
gibi donanımların işletmelerde bulunması zorunlu hale geliyor. Bu altyapı yatırımı, özellikle kısıtlı sermayeyle çalışan küçük işletmeler için oldukça maliyetli.
Diyarbakır’daki Küçük İşletmeler Risk Altında
Diyarbakır merkez başta olmak üzere Bağlar, Kayapınar, Yenişehir ve Sur ilçelerinde faaliyet gösteren halı yıkamacıların büyük bölümü 100 metrekarenin altında faaliyet gösteriyor. Sayıları yüzleri bulan bu küçük işletmeler, yeni düzenlemelere uyum sağlamakta zorlanacak. Bazı işletme sahipleri ise, bu şartların hayata geçirilmesi durumunda işyerlerini kapatmak zorunda kalabileceklerini ifade ediyor.
Sektörde Kaygı Hakim
Diyarbakır'daki Halı Yıkamacılar bu taslağın özellikle Doğu ve Güneydoğu’daki küçük esnafı zor durumda bırakacağını vurgularken, “Bu şartları sağlamak için işletmelere süre tanınmalı ve devlet desteği sunulmalı. Aksi takdirde birçok işletme kapanacak, yüzlerce kişi işsiz kalabilir” uyarısında bulundular.
İstihdam ve Ekonomi Etkilenecek
Diyarbakır’da halı yıkama sektörü, özellikle yaz aylarında geçici istihdam sağlayan bir alan olarak öne çıkıyor. Üniversite öğrencileri, sezonluk çalışanlar ve günlük işçiler bu alandan gelir elde ediyor. Küçük işletmelerin kapanması durumunda, şehirdeki istihdamın da olumsuz etkileneceği tahmin ediliyor.
Kayıt Dışı Tehlikesi Artabilir
Uzmanlara göre, küçük işletmelerin kapanması durumunda sektörün bir kısmı kayıt dışına kayabilir. Denetimsiz ortamlarda yapılan yıkama işlemleri hem halk sağlığını hem de çevreyi tehdit edebilir. Bu nedenle düzenlemenin uygulanabilirliğinin iyi analiz edilmesi gerektiği belirtiliyor.
Sektör Belirsizlik İçinde
Yönetmelik taslağı henüz yürürlüğe girmemiş olsa da, Diyarbakır’daki halı yıkamacılar arasında ciddi bir belirsizlik havası hâkim. İşletme sahipleri, hem yeni yatırımların maliyeti hem de alan yetersizliği nedeniyle gelecek planlarını yapamıyor. Yetkililerin, yerel esnafı göz önünde bulundurarak daha kapsayıcı bir düzenleme yapıp yapmayacağı ise merak konusu.