Diyarbakır mutfağının geçmişten bugüne uzanan ve her ısırığında bir hatırayı canlandıran en özel tatlarından biri olan Mahlepli Çörek, günümüzde unutulmaya yüz tutmuş bir gelenek haline geldi. Özellikle bayram sabahlarında evleri mis gibi saran bu kokulu çörek, modern yaşamın hızında yavaş yavaş kaybolmaya başladı.
Yüzlerce yıllık bir geçmişe sahip olduğu bilinen Mahlepli Çörek, sadece bir bayram yiyeceği değil; aynı zamanda Diyarbakır kültürünün mayayla yoğrulmuş hali. Anneannelerin dizinin dibinde şekil verilen bu çörekler, artık yalnızca belirli semtlerdeki eski usul taş fırınlarda pişiriliyor.
Geleneksel Tarifiyle Mahlepli Çörek
Malzemeler:
10 su bardağı elenmiş un
2 su bardağı eritilmiş sade yağ
1 yemek kaşığı mahlep
1 yemek kaşığı rezene (mayana)
1 yemek kaşığı çörek otu
2 su bardağı süt veya yoğurt-su karışımı
1 paket yaş maya veya 2 yemek kaşığı kuru maya
1 tatlı kaşığı tuz
Üzeri için: Yumurta sarısı ve susam
Hazırlanışı:
Un genişçe bir yoğurma kabına alınır, ortası havuz gibi açılır.
Maya, süt-su karışımı, mahlep, rezene, çörek otu ve eritilmiş yağ eklenerek yoğrulur.
Hamur pürüzsüz hale gelene kadar uzun süre yoğrulur ve üzeri örtülerek mayalanmaya bırakılır.
Mayalanan hamurdan parçalar alınır, isteğe göre burma ya da yassı çörekler şekillendirilir.
Üzerine yumurta sarısı sürülür, susam serpilir.
180 derece fırında üzeri kızarana dek pişirilir.
"Bir Çörekle Geçmişe Yolculuk"
Mahlepli Çörek, sadece damağa değil, aynı zamanda kalbe de dokunuyor. Diyarbakır’da yaşayan yaşlı kadınlar, “Eskiden bayram sabahı çocuklar gözünü bu kokuyla açardı” diyor. Ancak genç kuşak artık bu geleneği ya bilmiyor ya da zaman bulamıyor.
Uzmanlara göre, bu tür yöresel lezzetlerin korunması için yerel yönetimlerin ve gastronomi projelerinin desteği şart.