Diyarbakır’ın Çınar ilçesinde yetiştirilen domateslerin kurutma süreci, yaz mevsiminin yakıcı sıcağı altında devam ediyor. Gündüz saatlerinde 45-50 dereceye ulaşan hava sıcaklıklarında yapılan bu zahmetli işlemin ardından elde edilen kuru domatesler, başta İtalya, Fransa ve İngiltere olmak üzere birçok Avrupa ülkesine ihraç ediliyor. Bu ürünler, özellikle meze ve pizza sosu olarak değerlendiriliyor.
Bölgede binlerce dönümlük alana ekilen domates fidelerinden elde edilen mahsul, işçiler tarafından tarladan toplanarak sentetik kumaşlar üzerine seriliyor. Domatesler ortadan ikiye bölünüp tuzlandıktan sonra yaklaşık 5-6 gün boyunca güneş altında kurutuluyor. Sonrasında çuvallanarak İzmir’deki fabrikalara gönderiliyor ve burada işlenerek Avrupa’ya sevk ediliyor.
Yaklaşık 15 yıldır bu işi yapan üretici Cemil İlik, zorlu koşullara rağmen üretimin devam ettiğini belirterek, "Domatesleri yaklaşık 50 dereceyi bulan sıcakta kurutuyoruz. Kurutma süreci tamamlandıktan sonra İzmir’e sevk edip işliyoruz. Daha sonra Avrupa’ya gönderiyoruz. Kuru domatesler meze ve pizza sosu olarak kullanılıyor" dedi.
İlik ayrıca, "7 kilo yaş domatesten sadece 1 kilo kuru domates elde ediliyor. Tarlada yetiştirdiğimiz ürünlerin dışında dışarıdan da alım yapıyoruz. Yaş domatesin kilosunu 6-6,5 TL arasında alıyoruz. Ancak işçilik, taşıma ve üretim sürecinde birçok maliyet oluşuyor" ifadelerini kullandı.
Domates kurutma işinde çalışan Semih İlik ise yoğun sıcaklığa rağmen işlerini severek yaptıklarını söyledi. "Ben tuzlama işini yapıyorum. Domateslerin daha kaliteli kuruması için önemli bir işlem. Güneşin altında çalışmak zor ama alın terimizle geçimimizi sağlıyoruz" diyerek emeğin önemine dikkat çekti.
Çınar’da sürdürülen bu geleneksel üretim modeli, sadece bölge halkının geçim kaynağı olmakla kalmıyor, aynı zamanda Türkiye'nin tarım ve ihracat potansiyeline de katkı sağlıyor.