Diyarbakır’da Odun Ateşinde Ekmek Geleneği Tehlikede

Yüzyıllardır Diyarbakır mutfağının simgelerinden biri olan odun ateşinde ekmek yapımı, artan maliyetler, hijyen zorlukları ve çevresel kaygılar nedeniyle giderek azalıyor. Geleneksel yöntemi yaşatmaya çalışan fırın ustaları ise doğal gazlı sistemlere geçişi kaçınılmaz görüyor.

Diyarbakır’da nesilden nesle aktarılan ve kentin gastronomi kültürünün önemli bir parçası olan odun ateşinde ekmek yapımı, günümüz koşullarında ayakta kalma mücadelesi veriyor. Toplumsal değişimler, yükselen odun fiyatları, depolama sorunları ve çevre kirliliğini önlemeye yönelik uygulamalar, fırıncıları daha pratik ve ekonomik olan doğal gazlı fırınlara yöneltiyor.

Odun Ateşi Lezzetiyle Fark Yaratıyor

Odun ateşinde pişirilen ekmek, kendine özgü aroması ve doğallığıyla Diyarbakırlıların sofralarında yıllardır özel bir yere sahip. Geleneksel yöntemle üretilen ekmeklerin daha sağlıklı ve lezzetli olduğunu savunan fırın ustaları, müşterilerin de bu farkı kolaylıkla ayırt ettiğini belirtiyor. Ancak tüm bu avantajlara rağmen, geleneksel üretim gün geçtikçe daha zor hale geliyor.

Fırıncılar Artan Maliyetlerden Şikâyetçi

Yaklaşık 15-20 yıldır odun ateşinde ekmek ürettiklerini ifade eden fırın ustası Aziz Günçiçeği, odun fiyatlarının ciddi şekilde arttığını vurguladı. Günçiçeği, yalnızca maliyetlerin değil, odunun muhafazası ve hijyen koşullarının da önemli bir sorun haline geldiğini dile getirdi. Odunun genellikle açık alanlarda saklanmak zorunda kaldığını belirten Günçiçeği, yağışlı havalarda bunun ek bir yük oluşturduğunu söyledi.

Doğal Gaz Daha Temiz ve Kolay

Birçok fırının doğal gazlı sisteme geçmesinin temel nedeninin pratiklik olduğunu ifade eden Günçiçeği, doğal gazın hem temizlik hem de zaman açısından büyük avantaj sağladığını kaydetti. Odun ateşinde üretim öncesinde yapılan uzun hazırlık sürecinin, doğal gazlı fırınlarda ortadan kalktığını belirten Günçiçeği, “Sabah erken saatlerde ateşi yakma ve hazır hale gelmesini bekleme derdi yok. Ayrıca odun depolama sorunu da yaşanmıyor,” dedi.

Geleneksel Üretim Sürdürülmeye Çalışılıyor

Tüm zorluklara rağmen odun ateşinde ekmek yapımını henüz bırakmadıklarını belirten Günçiçeği, mevcut koşulların devam etmesi halinde kendilerinin de doğal gaza geçmeyi değerlendirdiklerini ifade etti. Geleneksel üretimin geleceğinin ekonomik şartlara bağlı olduğunu dile getiren Günçiçeği, Diyarbakır’ın bu köklü lezzetinin korunması için destek mekanizmalarının önemine dikkat çekti.

Uzmanlar ise odun ateşinde ekmek yapımının yalnızca bir üretim biçimi değil, aynı zamanda kültürel miras olduğunu vurgulayarak, bu geleneğin sürdürülebilmesi için yerel yönetimler ve ilgili kurumların teşvik edici adımlar atması gerektiğini belirtiyor.